Μήπως έχεις χαμηλή αυτοεκτίμηση; Μάθε ποια είναι τα σημάδια

Δυστυχώς πολλοί νομίζουν πως η χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι απλά μια ιδιαιτερότητα κάποιων χαρακτήρων και αγνοούν πως μπορεί να οδηγήσει ή συνδέεται άμεσα με σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας.

Τα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση έχουν την τάση να προσπαθούν συνεχώς να ευχαριστήσουν τους άλλους, έτσι τείνουν και να θέτουν σε δεύτερη μοίρα τις δικές τους ανάγκες. Θα κάνουν αυτό το «έξτρα βήμα» ώστε να κάνουν τους άλλους να νιώθουν χαρούμενοι και θα διστάσουν να πουν «όχι» όταν δεν θέλουν να κάνουν κάτι, ώστε να «τιμήσουν» την πρόσκληση των άλλων.

Επιπτώσεις που μπορεί να έχει η χαμηλή αυτοεκτίμηση στην ζωή σου

• Κατάθλιψη 
• Κρίσεις άγχους 
• Υπερευαισθησία
• Κοινωνική απομόνωση
• Ανασφάλεια για το μέλλον
• Αποφυγή αλλαγών 

Έλλειψη αυτοπεποίθησης

Δεν μπαίνεις καν στην διαδικασία να δοκιμάσεις καινούρια πράγματα ή να ρισκάρεις, καθώς το έχεις σίγουρο μέσα σου ότι θα αποτύχεις. Μπορεί να μην το εκφράζεις και να προβάλεις διάφορες δικαιολογίες για να πείσεις τον εαυτό σου και τους άλλους ότι δεν θέλεις να κάνεις συγκεκριμένα πράγματα, όμως η αλήθεια είναι πως ο λόγος που τα αποφεύγεις είναι επειδή πιστεύεις πως δεν είσαι αρκετά ικανή να τα καταφέρεις.

Έλλειψη αποφασιστικότητας

Έχεις, στην πραγματικότητα, ελάχιστο έλεγχο στην ζωή σου. Πας σύμφωνα με το ρεύμα. Έχεις χτίσει μία ρουτίνα και πηγαίνεις με το ρεύμα, ώστε να μην χρειάζεται να παίρνεις μεγάλες αποφάσεις και ρίσκα. Όταν χρειάζεται να πάρεις αποφάσεις, ακόμη και σε μικρά διλήμματα, η επιλογή σου μοιάζει «βουνό». Συχνά βασίζεσαι στην άποψη των άλλων γιατί δεν θεωρείς – λανθασμένα – ότι η δική σου έχει την ίδια βαρύτητα. Πολλές φορές, μπορεί να καταλήξεις να επιλέγεις πράγματα που σου έχουν προτείνει άλλοι, πείθοντας μέχρι και τον εαυτό σου ότι είναι κάτι που θέλεις και εσύ.

Κάνεις αρνητικές συγκρίσεις

Υπάρχει ένα ψυχολογικό φαινόμενο που λέγεται «impostor syndrome» (μπορείς να διαβάσεις περισσότερα για αυτό, εδώ). Συνοπτικά, πρόκειται για την αίσθηση που έχουν μερικοί άνθρωποι ότι η οποία επιτυχία και όποιοι λόγοι έχει κάνεις να τους θαυμάσει, είναι στην πραγματικότητα χαμηλότερης αξίας και οφείλονται περισσότερο στην τύχη και όχι στην προσπάθεια του ατόμου. Με λίγα λόγια, φοβάσαι ότι κάποια στιγμή οι άλλοι θα «ανακαλύψουν», ότι δεν είσαι τόσο άξια όσο νομίζουν. Εσύ, αισθάνεσαι ότι δεν είσαι άξια, έτσι φοβάσαι ότι κάποια στιγμή θα είναι αυτή και η άποψη των άλλων για εσένα.

Ταυτόχρονα, τα επιτεύγματα των άλλων, δεν οφείλονται ποτέ στην τύχη, στα δικά σου μάτια. Τα έχουν καταφέρει όλα τον κόπο τους. Τα κάνουν όλα καλύτερα από εσένα, ακόμη και αυτά στα οποία είστε στο ίδιο επίπεδο. Εκείνοι τα κατάφεραν με την εξυπνάδα τους, ενώ εσύ… βρίσκεσαι εδώ τυχαία.

Κάνεις έτσι αρνητικές συγκρίσεις με τους άλλους ανθρώπους, στις οποίες είσαι πάντα εσύ η χαμένη. Καταλήγεις έτσι να θεοποιείς μέτριες και κακές συμπεριφορές των άλλων ανθρώπων, να τους δικαιολογείς και να μειώνεις τα δικά σου χαρίσματα και τις δυνατότητές σου.

Δυσκολεύεσαι να δεχτείς κοπλιμέντα

Κάποιος σου κάνει ένα κοπλιμέντο. Όχι απαραίτητα για την εξωτερική σου εμφάνιση αλλά για μερικά θετικά γνωρίσματα του χαρακτήρα σου ή για κάτι που έχεις καταφέρει στην ζωή σου. Η πρώτη σου αντίδραση είναι να το μειώσεις κατευθείαν. «Έλα, μωρέ, δεν ήταν και τίποτα», «ο καθένας στην θέση μου το ίδιο θα είχε κάνει», «δεν ήταν τόσο σπουδαίο όσο ακούγεται», «εύκολο ήταν» κτλ.

Σπεύδεις να μεταδόσεις στους άλλους την αίσθηση ότι δεν αξίζεις αρκετά, ακόμη και εάν δεν το θέλεις. Προσπάθησε να αρχίσεις να δέχεσαι τα κοπλιμέντα των άλλων. Δεν θα ακουστείς «ψώνιο» όπως νομίζεις. Ξεκίνα με ένα απλό «ευχαριστώ» μέχρι να εξασκηθείς αρκετά ώστε να αρχίσεις να λες ναι, όντως, τα κατάφερα, να ‘σαι καλά που το παρατήρησες».

Αδυνατείς να θέσεις όρια στους άλλους ώστε να μην τους δυσαρεστήσεις

Η ικανότητά μας να θέτουμε όρια στους άλλους προέρχεται από το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώσαμε. Εάν είχαμε κηδεμόνες οι οποίοι έδειξαν σεβασμό και έδωσαν σημασία στις ανάγκες και τις επιθυμίες μας, τότε έχουμε την δύναμη να θέσουμε τα σωστά θεμέλια στις ενήλικες σχέσεις μας. Εάν όμως, πάσχουμε από χαμηλή αυτοεκτίμηση, τότε το πιο πιθανό είναι να δεχόμαστε τις κακές συμπεριφορές των ατόμων στην ζωή μας, γιατί φοβόμαστε να επικοινωνήσουμε τις δικές μας ανάγκες και να θέσουμε τα δικά μας όρια. Αυτό συμβαίνει διότι δεν θέλουμε να τους δυσαρεστήσουμε, καθώς φοβόμαστε ότι δεν θα μας θέλουν πια στην ζωή τους και θα μας εγκαταλείψουν.

Εάν θεωρείς ότι πάσχεις και εσύ από χαμηλή αυτοπεποίθηση, δοκίμασε να αναγνωρίσεις πότε κάνεις τις συγκεκριμένες συμπεριφορές και προσπάθησε να σπάσεις τα μοτίβα αυτά.

Εάν η προσπάθειά σου δεν είναι επιτυχημένη, μην διστάσεις να ζητήσεις την βοήθεια ενός ειδικού ψυχικής υγείας.