Η νηστεία της Σαρακοστής έχει πολλά οφέλη για την υγεία αλλά απαιτεί προσοχή

Σε άρθρο του στο The Conversation o Duane Mellor, Επικεφαλής του Τμήματος Evidence-Based Medicine and Nutrition (Ιατρικής και Διατροφής που βασίζονται στην επιστημονική τεκμηρίωση) της Ιατρικής Σχολής στο Πανεπιστήμιο Aston στο Μπέρμιγχαμ, αναφέρει πως  εκτός από εξασφάλιση καλύτερης ψυχικής υγείας μέσω της παρουσίας στην Εκκλησία, οι πιστοί που τηρούν τη νηστεία της Σαρακοστής μπορούν να μειώσουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο. Αρκεί να προσέξουν μια σημαντική λεπτομέρεια.

Μειωμένη χοληστερόλη

Ο Mellor και η ερευνητική του ομάδα ανέλυσαν στοιχεία από πέντε βάσεις δεδομένων σχετικά με τη διατροφή που ακολουθείται κατά τη νηστεία των ορθόδοξων χριστιανών και τα αποτελέσματα στους δείκτες υγείας. (Στο πλαίσιο της έρευνας, μελέτησαν και την επίδραση στην υγεία των Μουσουλμάνων από τη «διαλειμματική νηστεία» που τηρούν οι Μουσουλμάνοι κατά το Ραμαζάνι, διαπιστώνοντας σημαντική μείωση της αρτηριακής πίεσης και του σωματικού βάρους.)

Η νηστεία συνδέθηκε με σημαντική μείωση των επιπέδων χοληστερόλης. Σύμφωνα με τον Mellor, η εξήγηση μπορεί μάλλον να δοθεί από το διατροφικό μοτίβο της Σαρακοστής, κατά το οποίο μειώνεται η κατανάλωση λίπους και αυξάνεται η πρόσληψη φυτικών ινών συγκριτικά με τη συνήθη διατροφή. Επιπλέον, σχετίστηκε και με απώλεια βάρους.

Χρειάζεται, ωστόσο, προσοχή· ο Mellor προειδοποιεί ότι το παραπάνω κέρδος μπορεί να εξανεμιστεί από την υπερκατανάλωση λιγότερο υγιεινών τροφίμων και ποτών που έπεται συνήθως της νηστείας. «Για να διατηρηθούν τα οφέλη της νηστείας, οι πιστοί θα πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, ζάχαρη και αλάτι» τονίζει.

Αν και οι θρησκευτικές πεποιθήσεις δεν έχουν σταθεί πάντα στο πλευρό της δημόσιας υγείας, τα ευρήματα της ομάδας του Mellor υποδεικνύουν τη δυναμική συγκεκριμένων πτυχών της θρησκευτικής πίστης για την υποστήριξη ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής.

Ακόμη, σημειώνει ο ίδιος, «θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν πτυχές της πίστης για την προώθηση της αυτοφροντίδας ως μέρος της θρησκευτικής πρακτικής, για τη βελτίωση της σωματικής υγείας παράλληλα με την πνευματική ανάπτυξη και ταυτότητα. Για παράδειγμα, οι θρησκευτικοί ηγέτες θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν την υιοθέτηση υγιεινών διατροφικών συνηθειών εντός των κοινοτήτων, πέρα από τις περιόδους νηστείας, για την προώθηση της υγείας και της κοινωνικής σύνδεσης».

Έρευνες έχουν δείξει ότι οι πιστοί απολάβουν μεγαλύτερα οφέλη για την υγεία μέσα από μια σειρά παρεμβάσεων, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης του βάρους. Αυτό μπορεί να αποδοθεί εν μέρει στο ότι οι παρεμβάσεις υγείας που συνδέονται με την πίστη είναι πιο κατάλληλες από πολιτισμική άποψη και ευθυγραμμισμένες με τις πεποιθήσεις και τις ιδέες των ασθενών. Για παράδειγμα, η επιστημονική έρευνα υποδεικνύει συσχέτιση μεταξύ θρησκευτικότητας και αυτοελέγχου, η οποία μπορεί να επηρεάσει θετικά τα διατροφικά πρότυπα.

Σε άλλο άρθρο του ygeiamou.gr διαβάζουμε και μια σειρ από συμβουλές.

Εάν δεν προσέξουμε τί τρώμε στη νηστεία, που συνήθως βοηθά και στην διατήρηση σωματικού βάρους ακόμα και στην απώλεια κάποιων κιλών τότε θα πέσουμε σε παγίδες που τελικά θα μας παχύνουν. Δείτε ποιες είναι αυτές και πάρτε τα μέτρα σας!

Ελιές στα γεύματα

Εάν τις τρώτε καθημερινά χωρίς έλεγχο, περιορίστε τις σε 4-6 την ημέρα ή και λιγότερες.

Χαλβάς

Εάν τρώτε δύο ή περισσότερα μεγάλα κομμάτια καθημερινά, περιορίστε τα σε ένα το πολύ – ο χαλβάς είναι νόστιμος, υγιεινός, αλλά και πολύ θερμιδογόνος.

Καταναλώνετε νηστίσιμα γλυκά

Περιορίστε τα γλυκά του κουταλιού και τα παστέλια σε 2-3 φορές την εβδομάδα. Το ίδιο ισχύει και για τα νηστίσιμα κουλουράκια, αλλά και τις κάθε λογής νηστίσιμες πίτες.

Ξηροί καρποί

Πόσο συχνά τρώτε ξηρούς καρπούς; Αν τρώτε καθημερινά, 1-2 χούφτες μην εκπλαγείτε αν δείτε το δείκτη της ζυγαριάς να μετακινείται προς τα δεξιά. Περιορίστε τους σε 2-3 φορές την εβδομάδα.

Ψωμί

Όχι νηστεία δεν σημαίνει μισή φρατζόλα ψωμί την ημέρα! Μην υπερβαίνετε τις δύο με τρεις φέτες ημερησίως. Επίσης αποφύγετε τις γενναίες βουτιές με το ψωμί στο λάδι της σαλάτας ή του φαγητού. Περιοριστείτε σε τρεις φορές την εβδομάδα όταν έχετε ένα ωραίο λαδερό φαγητό.

Μέγεθος μερίδας

Εάν θέλετε τη διπλάσια ποσότητα για να χορτάσετε, από ότι συνήθως μάλλον κάτι δεν κάνετε καλά. Φροντίστε κάθε μέρα να τρώτε 2-3 φρούτα και 1-2 σαλάτες. Επίσης αποφύγετε τα έτοιμα π.χ. πίτες και μην καταφεύγετε σε ψωμί και χαλβά για να χορτάσετε. Βάλτε στη διατροφή σας όσπρια, λαδερά και θαλασσινά και μην αυξήσετε την ποσότητα ζυμαρικών σε εβδομαδιαία βάση.

Να θυμάστε ότι δεν πρέπει να υπερβάλετε στην ποσότητα του γεύματός σας, να τρώτε ποικιλία νηστίσιμων πιάτων, να τρώτε καθημερινά φρούτα και σαλατικά, να αποφεύγετε τα νηστίσιμα κουλουράκια και να καταναλώνετε ψωμί με μέτρο.

Εάν αποφύγετε τις παγίδες και νηστέψετε με υγιεινό και ισορροπημένο τρόπο στο τέλος της Σαρακοστής θα δείτε ότι έχετε μέινει στα κιλά σας, ίσως και να έχετε χάσει βάρος. Επίσης δεν αποκλείεται να δείτε και αλλαγές προς το καλύτερο, στο λιπιδαιμικό σας προφίλ, δηλαδή μείωση στην ολική χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια.

Η νηστεία, όταν γίνεται σωστά, μπορεί να ωφελήσει και όσους έχουν υπέρταση. Όταν όμως χαρακτηρίζεται από υπερβολικές στερήσεις και λανθασμένες διατροφικές επιλογές, μπορεί να εξασθενήσει τον οργανισμό κάτι που δεν είναι επιθυμητό, ιδιαίτερα για τους μεγαλύτερους σε ηλικία που ταλαιπωρούνται από χρόνια νοσήματα, αλλά και για τις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας – ιδιαίτερα όταν έχουν μεγάλη απώλεια αίματος κατά την έμμηνο ρύση.